VGTV måtte fredag retta ein reportasje om falske koronavirus-videoar, med to klipp som visstnok skulle vera frå Wuhan, men som faktasjekknettstaden Factly hadde identifisert som falske. Det var også premissen for VGTV-reportasjen.
Eine videoen viser ei kvinne som går i bakken inne på ein butikk, og i klippet som gjekk viralt på nettet vart det framstilt som om ho døydde av koronaviruset. Ifølgje Factly har styresmaktene i Kina konkludert med at ho døyr av hjartestans. Det skriv VG sjølv i sin rettelogg.
Mange falske videoar
I tre dagar låg videoen ute på VGTV, usladda, før dei måndag anonymiserte kvinna.
– Det skjedde ein menneskeleg svikt mellom personar i ei overlevering – før publisering. Ein glipp førte til at videoen ikkje vart sett godt nok gjennom, og ein såg ikkje at kvinna var usladda, seier redaktør Rolf Sønstelie i VGTV til Medier24.
– Me er kjempestrenge på slikt. Me sladda då det vart oppdaga, og opplyste om feilen i den nye versjonen. Feilen vart òg lagt inn i VG sin opne rettelogg, legg han til.
Sidan koronaviruset vart identifisert i Kina 7. januar det vore brei dekninga av det pågåande utbrotet av lungebetennelse i Wuhan i Kina. Det har heller ikkje mangla på falske videoar, som VG ynskja å setja søkjelyset på.
– Det har vore mange «fake news»-videoar om koronaviruset. Me har veldig, veldig fokus på det – og vore varsame med å publisera. Me har jobba med denne saka over litt tid, for å få verifisert kva som er falskt og ikkje. Det er eit riktig, og bra, journalistisk utgangspunkt, seier Sønstelie.
– Sjekkar videoane nøye
Han har sett ein auke i mengda falske videoar – spesielt i «breaking news»-situasjonar.
– Falske videoar ser ein også i mange andre samanhengar, med internasjonale breaking news. Då verserer det ofte videoar som skal vera frå ulike hendingar, og det tek me på ingen måte for gitt. Me sjekkar kvar einaste video nøye, seier Sønstelie.
– Dersom du er «utrent», og ikkje har kvalitetssikringsledd og -krav, kan det vera fort gjort å pøsa ut. Det ligg i rolla til nyheitssjef og VJ at det skal kvalitetssikrast. Ein skal gå opp historikken før ein publiserer, og me publiserer ikkje før me er sikre på at det er verifisert godt nok. Heldigvis, og takk og pris, kan eg ikkje hugsa at me har gjort feil på det. Ein må halda hovudet kaldt sjølv om det er breaking news.