TV Haugaland var fem minuttar frå å gå konkurs. – I blant har me trengt både fødselshjelp og respirator

– Det er tøft. Ikkje å anbefale.

Orda kjem frå Eirik Opedal. Han er dagleg leiar i FK Haugesund AS, som fram til sommaren 2018 eigde TV Haugaland. Han svarar på spørsmål om korleis det var å sitje med ansvaret for to organisasjonar som sleit kraftig økonomisk.

For eit drygt halvår sidan storma det kraftig rundt TV Haugaland. Den veletablerte lokale tv-kanalen sleit med inntektene. FK Haugesund AS, som finansierer drifta av Fotballklubben Haugesund, sat med ansvaret, etter at dei kjøpte opp både Karmøynytt og TV Haugaland i 2015 og etablerte Haugaland Media.

Det gjekk ikkje problemfritt, skal me tru både dei involverte, rekneskapstala og medieoppslag. Like før sommaren i fjor haldt TV Haugaland på å gå konkurs, FK Haugesund AS selde seg ut, og inn frå sida kom Heine Birkeland og redda TVH i siste liten.

– Eg tykte var for gale at TV Haugaland skulle gå konkurs. Eg sat i styret der frå 2016 av. Det var ikkje eit aktivt styre, så eg var ikkje klar over kor gale det var i kanalen før eg fekk det servert eit par dagar før media byrja å skrive om det, seier Birkeland til Medier24.

– Negativt for både fotball- og medieprodukt

Men kor gale var det? Veldig gale. Ifølgje Birkeland var omsetnaden per 30. juni 2018 på 1,5 millionar kroner. Vegen frå toppåret i 2014, med ein omsetnad på dryge 18 millionar kroner, til kriseåret 2018 vart køyrd i passasjersetet til FK Haugesund AS.

Og vegen var humpete. Også for fotballklubben.

Allereie 13. juni kom Opedal med sjokkbeskjeden om at 7,5 av 22 årsverk i FKH måtte kuttast, ifølgje Haugesunds Avis. Det skulle skje innan august. I oktober slo ein rapport frå Norges Fotballforbund fast at FK Haugesund hadde alvorlege økonomiske problem.

Forbundet sette ein frist til 31. oktober for å skaffe positiv eigenkapital. Elles kunne FKH risikere å miste klubblisensen. Også dei vart redda av lokale investorar i 12. time.

– Det vart vanskeleg når det kom til sal. Me fekk ei kannibalisering av varene våre. Det vart negativt for både fotball- og medieproduktet, seier Opedal om «samarbeidet» mellom TV Haugaland og FK Haugesund AS.

– Me hadde folk i FKH AS som jobba for ein fotballklubb, og me hadde feil folk til mediebransjen. Å drive fleire verksemder – av ulike slag – vart for mykje jobb. Det vart etter kvart ein umogleg jobb, samstundes som marknaden stupt parallelt med ei medieverd som gjekk løpsk med krav om ny teknologi og konkurransen frå nye annonseplassar som Facebook og Google.

Travel kvardag

Når Medier24 møter TV Haugaland i deira nye, knøttlite, lokale i Haugesund sentrum, er stressnivået høgt. Redaktør Karen Hesseberg fortel om eit tøft 2018.

– Sjølvsagt har det vore veldig krevjande og usikkert, men etter å ha jobba i TV Haugaland i snart 20 år blir ein vant til krise. Ein har ein slags urokkeleg optimisme. Dette skal me klare, tenkjer eg alltid. Sjølv i sommar, seier Hesseberg, som i snart to tiår har arbeidd i TV Haugaland. Ho har vore med på oppturar. Og nedturar. I hopetal.

Spolar ein tilbake til 2015, året etter rekordomsetnaden i 2014 med over 18 millionar i inntekter, var selskapet omtrent det dobbelte av det det er i 2019. Då var dei om lag ti personar som lagde dagsaktuelle nyheitssendingar – kvar dag måndag til fredag.

No er dei meir enn halvert. Redaksjonen består av fem personar, der to er halvt permittert.

– Men me lagar ikkje mindre i dag, slår Hesseberg fast.

Den 21. juni vart det kjent at FK Haugesund AS gir seg med tv og aviser. Dei selde sin 90 prosent eigardel i Haugaland Media, som står bak drifta av TV Haugaland og Karmøynytt.

Det tok fleire dagar utan avklaring om kven som skulle ta over selskapet. 27. juni melde NRK Rogaland at TV Haugaland sto i fare for å gå konkurs.

Dagane gjekk, og uvissa var stor. Fem minuttar før fristen for ei avklaring kom styremedlem Heine Birkeland på bana.

No eig han, saman med dei tilsette, TV Haugaland.

– Det var skummelt før sommaren. Me visste ikkje kva som skulle skje. Og så byrja me å snakke om kva me skal gjere. Skal me overta sjølv? Me snakka mykje, og hadde fleire planar. Og så kom Heine Birkeland inn frå sida, og no vart dei tilsette òg med på eigarsida. Det kjennest rett, seier Hesseberg.

– No gjer eg alt

Journalist og alt-mogleg-reporter i TV Haugaland, Knut Netland, er eit kjent fjes for haugalendingar med hjarte for den lokale tv-stasjonen.

– Me er effektive og flinke. No har me vore gjennom permitteringar, så nokre dagar er me berre to personar til å lage sendingar. Det er ikkje ideelt, men det går, seier han, og legg til:

– No gjer eg alt. Alt frå å spele inn julesendingar i studio til dagsaktuelle saker, sport, folkemøte, og kva som helst. Når dei permitterte kjem tilbake er me seks. Det blir jo som luksus å rekna.

Saka held fram under biletet.

I forkant av rekordåret 2014 hadde noverande Matkanalen-gründer Øivind Lindøe gått inn som dagleg leiar, medan Alexander Urrang Hauge var redaktør. Vinteren 2015 melde Journalisten om ei medieverksemd kor alle piler peikte oppover.

Duoen forklarte suksessen med nyheiter, nettsaker og dagsaktuelle sendingar. Mindre underhaldning, og meir dagsorden, var strategien. Det er ikkje like enkelt når halve staben er barbert bort.

– Det går ut over nokre ting. Men eigentleg kjenner eg at eg er komfortabel med slik me har det. Slik me jobba fram til sommaren hadde me ein nettstad me oppdaterte frå 07 til 23. Alt var meir innstilt på blålyssaker – og me følgde med på alt. No har me vendt oss vekk frå det, og er innforstått med at me ikkje kan hengje med på alt, seier Hesseberg.

– No ynskjer me å lage tv der me går «bakom» sakene. Sjølvsagt kan me rykkje på ein brann, men kanskje me heller snakkar med dei som har opplevd det – ei veke etterpå, legg ho til.

Håpar på ti millionar kroner i 2019

Det er ikkje mange uavhengige og frittståande tv-kanalar igjen. Men berre nokre timar sør for TVH finn me TV Vest i Stavanger, som lanserte TV Vest Hordaland i Bergen i fjor.

– Me er den einaste lokale tv-kanalen som sender fem dagar i veka – i tillegg til helgestoff. Når folk endrar medievanar, held dei stadig fast på det lokale. Slik er det med lokal-tv også, seier Hesseberg vidare.

Men sjølv om det har vore bilete på tv-kanalen og daglege sendingar, har lyset vore nærast sløkt bak kamera. Permitteringar, inntektssvikt og mykje arbeid er deler av oppskrifta bak eit tøft 2018.

– Me hadde større utgifter enn potensiell inntekt, så journalistane Jarl Vidar Meling og Karen Hesseberg var ikkje tilbake i full jobb før september. Det var heilt umogleg å klare dette utan dei. Dei har stått på, og har jobba heilt fantastisk, seier den nye daglege leiaren, Heine Birkeland, og legg til:

– Me har jobba for å rydde opp, forhandla, selt, og til dømes kjøpt ut utstyr som har vore innleigd. Me har kutta kostnadar for å få ei sunnare drift. No ser me ut til at me landar på om lag 6,5-7 millionar kroner i omsetnad. Me håpar på ti millionar i 2019.

– Det haldt jo på å stoppe på 1,5 millionar kroner i 2018.

Saka held fram under biletet.

Korleis kunne situasjonen bli så prekær? Opedal svarar:

– Når ein har to så vidt ulike prestasjonsområde, der det eine prestasjonsområdet skal skrive om deg redaksjonelt, samstundes som du skal gå ut og selje begge to produkta, er det lett å seie at eg vil rå ifrå andre til å gjere det. Men det var mange faktorar som gjorde at dette gjekk dårleg. 

Då det i august 2015 vart kjent at FK Haugesund AS kjøpte TV Haugaland og Karmøynytt og fusjonerte det inn i Haugaland Media, skapte det reaksjonar. «Ikke problemfritt», slo sjefredaktør i konkurrenten, Haugesunds Avis, fast i ein leiar august 2015.

Uavhengige?

Endå større reaksjonar skapte det då FKH, eit drygt halvår seinare, på TVH sine flater innrømte at dei ville prioritere eigne medier for å sleppe nyheiter.

«Fotballklubb skal forskjellsbehandle medier», var ein tittel i Stavanger Aftenblad. «Lykke til med medie-enfold, Haugesund!» følgde sjefredaktør Lars Helle opp i ein kommentar dagen etter.

Journalist Knut Netland seier til Medier24 at han sjølv aldri meinte han låg under redaksjonelt press eller at integriteten hans var trua. Likevel ser han problema det førte med seg.

– Du føler deg friare når du ikkje held til med kontor på Stadion, og er underlagt ein fotballklubb. Personleg hadde eg ikkje store problem med det, men ein ser i ettertid at det var vanskeleg å kommunisere ut at me sto fritt, seier han til Medier24.

Bindingane mellom FK Haugesund og TV Haugaland skapte ikkje berre habilitetsproblem for medieverksemda, men også utfordringar for marknadsavdelinga til fotballklubben.

– Det gjekk iallfall utover fotballklubben. Enkelte annonsørar stilte spørsmål om «kva er det eg sponsar eg no? Kva går dei til? Media eller fotball?» Det var ikkje ein god situasjon, og er no eit unnagjort kapittel for vår del. No har me spissa verksemda til å berre handle om fotball, seier Opedal.

Opedal følte han fekk ansvaret «kasta i fanget», og forstår lite av investeringa som vart gjort tilbake i 2015.

– Eg var ikkje inne i vurderingane då dette vart gjort, og dette spørsmålet må du stille til styreleiar Ole Henrik Nesheim. Men eg fekk etter kvart ansvaret. Eg var i fotballklubben, men av ulike årsaker vart eg ansvarleg for det, og forsøkte å gjere det beste utav det, seier han, og legg til:

– Eg veit ikkje kva dei såg når dei gjekk inn i det for å vere ærleg.

– Vil du rå ifrå liknande organisasjonar som FKH til å gå inn i mediebransjen?

– Ein bør iallfall tenkje seg nøye om. Det handlar om fokus, og kva ein organisasjon skal fokusere på. Det er det eg har tenkt mest på i etterkant, seier han.

Ville sikre mediemangfald

Styreleiar i FKH AS, Ole Henrik Nesheim, skriv følgjande i ein e-post til Medier24:

«Hei, jeg er dessverre ikke i posisjon til å bruke mye tid på dette nå. Det er uansett et avsluttet kapittel for oss. Jeg må likevel påpeke at premisset for hele spørsmålsstillingen er feil. Fotballklubben Haugesund har aldri kjøpt, og heller aldri eid TVH.Derimot har FKH as, som finansierer driften av Fotballklubben Haugesund, også har vært eiere av TVH as. Som lokalpatriotiske eiere har FK Haugesund as vært opptatt av både å bidra til at Haugalandet kan ha et lag i toppen av norsk fotball,og også bidra til å sikre et større mediemangfold på Haugalandet. Derav eierskapet i TVH as. I en utfordrende markedssituasjon gav det mening å dele på en del kommersielle funksjoner, altså det som ikke hadde med verken sport ellerredaksjon å gjøre, for å få redusert kostnadene tilknyttet begge virksomhetsområdene. Som forventet fikk vi da også redusert kostnadene betydelig. Dessverre var ikke dette nok til å dekke opp for sviktende salg.»