Millionløna til medie­gründer Danby Choi vekkjer opp­sikt: – Usolidarisk

Av ein samla omsetnad i kulturmagasinet Subjekt på 3,4 millionar kroner vart 950.000 kroner betalt ut som løn til eigar, styreleiar, gründer, dagleg leiar og sjefredaktør Danby Choi.

Det går fram av årsrekneskapen til utgivarselskapet Perfektum Partistipp for 2019.

Det får tidlegare musikkredaktør – frå september 2018 til mars 2019 – Ida Madsen Hestman, til å reagera.

Madsen Hestman hadde sjølv ei månadsløn på 10.000 kroner for ei 60 prosent stilling, viser arbeidskontrakten som Medier24 har sett. I tillegg var mykje av fjorårets Subjekt-journalistikk levert av frilansarar som ikkje fekk betalt.

– Om Choi vil satsa på journalistikken, burde han ha teke ut mindre i løn, og gitt meir til sine tilsette, for å byggja opp ein redaksjon. Dette er ein usolidarisk måte å driva på om han sjølv tok så mykje ut i løn, seier Madsen Hestman til Medier24.

Subjekt byrja å honorera frilansarane sine 500 kroner per oppdrag i april 2019. Sidan har dei auka honoraret til 1.000 kroner, og frå mars av 1.500 kroner. Også lønsnivået for medarbeidarane er betydeleg høgare enn i fjor.

• LES OGSÅ: På to år har Subjekt og mediegründer Danby Choi nesten tidobla inntektene

Norsk Journalistlag reagerer

Leiar Lisbet Jære i Norsk Journalistlag Frilans er likevel sterkt kritisk til Subjekt sin praksis.

– Dette høyrest ut som ei skrekkhistorie om uprofesjonell styring. Rettleiande frilanssats er 6.200 kroner for nyheits- og kultursaker som har anslått arbeidstid éin dag, seier ho til Medier24.

– Men kan ein forventa at eit nystarta kulturmagasin, med avgrensa budsjett og inntekter, kan betala så mykje til uerfarne journalistar som treng erfaring og eit springbrett?

– Det er jo noko ein kan ta høgde for, men målet er at ein skal få rettleiande frilanssats, sjølv om praksis ofte er ganske annleis. Her er uansett spranget til NJ-satsen altfor stort.

– Det er ein slags kultur for å akseptera at frilansarar ikkje skal få betalt. NJ jobbar for profesjonalisering av frilansarar. At ein skal bruka det som springbrett er ikkje noko me er positive til, seier Jære.

I 2019 fekk magasinet 150.000 kroner av både Fritt Ord og Kulturrådet, totalt 300.000 kroner. Selskapet Perfektum Partisipp sat igjen med eit overskot på 5.800 kroner etter å ha omsett for 3,4 millionar kroner.

Lønsutgiftene på totalt 1,6 millionar kroner, inkludert arbeidsgivaravgift og pensjonskostnader, utgjorde om lag halvparten av utgiftene til Subjekt.

– Løna til Ida Madsen Hestman ligg under norsk minsteløn, og kan på ingen måte forsvarast. Det kan det heller ikkje at frilansarar ikkje får betalt, eller er sterkt underbetalte, sjølv om dei har lite erfaring, seier Jære i NJ.

Tok opp forbrukslån i 2017

Choi har ynskja å få Medier24 sine spørsmål på e-post. I sitt svar skriv han at løna hans i 2019 reflekterer at han betalte seg sjølv for å dekkja eit privat forbrukslån på 300.000 kroner han tok opp i 2017 for å redda selskapet.

«Å la gründeren sitte igjen med et privat forbrukslån på 300.000 kroner, ville mildt sagt vært uansvarlig av selskapet å ikke nedbetale raskest mulig. For selskapets del har det vært en prioritert krig å dekke dette. Krig fordi at skatteprosenten stiger med lønnsnivået, samtidig som skyhøye renter påløper. Med 20 prosent i renter og 43 prosent i skattetrekk oppå dette, blir bruttobeløpet vel en halv million å utbetale i lønn. Dette utgjør en halv millionlønn, rett og slett. Derfor ser lønnen min veldig mye høyere ut i både 2018 og 2019. For å dekke 2017», skriv Choi til Medier24.

Choi si løn for 2017 og 2018 var på høvesvis 75.000 og 683.000 kroner, viser årsrekneskapa til selskapet.

Han legg til:

«Hvis man edruelig regner med at jeg jobber 60 timer i uka, så er timelønna ikke så langt unna Ida Madsen Hestman sin. Min er likevel litt høyere, og det begrunnes blant annet i ansvaret som har ligget i å satse såpass på et økonomisk dødfødt ideologisk prosjekt som det kritisk kulturjournalistikk på internett i 2020 er. Det er ikke noe synd på meg, men at Madsen Hestman slenger rundt seg om at jeg ikke satser på kulturjournalistikken er jaggu vågalt.»

NJ er lite imponert over Choi si forklaring om forbrukslånet.

– Det er vanskeleg for me gå meina for mykje om det, men det høyrest frykteleg rart ut, og det verkar som om han har noko å skjula. Eg forstår ikkje kva argumentet med forbrukslån har med inntekt å gjera.

Det avviser Choi.

«Det var visst ikke så vanskelig for henne å mene for mye om det. Den dagen NJ-lederen lønner seg selv med et privat forbrukslån på 300.000 for å redde Norsk journalistlag, så vil jeg nok prøve å forstå regnskapet som ligger i å dekke dette, i stedet for å avvise det naivt og klandre risikobæreren for å ha noe å skjule. Det hun synes høres «fryktelig rart» ut, er nok bare at ikke alle mennesker i samfunnet velger seg en trygg fagforeningsjobb. Noen av oss må satse og skape nye arbeidsplasser. Også innenfor journalistikken», skriv han til Medier24.

Madsen Hestman vart oppsagt med sluttpakke som følgje av den økonomiske situasjonen etter å ha fungert i stillinga i eit drygt halvår. Relasjonen mellom Choi og Madsen Hestman skal også tidvis har vore spent.

«Akkurat da kunne vi ikke forutse overhodet at vi skulle øke omsetningen så drastisk, senere samme år», skriv Choi til Medier24.

På spørsmål om lønsvilkåra har betra seg i Subjekt sidan Madsen Hestman slutta, svarar han:

«Lønnen for det som er tilsvarende Madsen Hestmans stilling har økt med omtrent 250 prosent og ligger på nivå med startlønnen i NRK. Frilanshonoraret har økt med 300 prosent siden Madsen Hestmans tid. Det har aldri vært hensikten å underbetale folk.»

– Eg hadde ambisjonar

Den tidlegare musikkredaktøren er no glad for at det vert retta eit kritisk søkjelys mot lønspolitikken i selskapet.

– Alle eg hadde ansvar for var ubetalt, ein situasjon eg var ukomfortabel med. Eg er lei av ansvarsfråskrivingar gøymd bak setningar som «arbeidsplassen er eit springbrett som gir moglegheiter» i denne bransjen. Det er vesentleg skilnad på ideelle verksemder som er prega av idealisme som vert drifta utan økonomisk motiv, og dette her – som eg ser på som uprofesjonelt og useriøst, når det heller ikkje vart tid til oppfølginga. Ein promoterer seg ikkje som nokon som satsar på kulturjournalistikk når ein gjer det motsette. Satsar du på noko, så viser du det gjennom handling: Du investerer pengane inn i det konkrete arbeidet det inneber. Så enkelt er det.

– Kvifor sa du då ja til jobben med 10.000 i månadsløn?

– Fordi det da var eit ganske nystarta magasin, og eg vart fortald at dei hadde lite pengar då det var nytt, men for meg såg det ut som eit prosjekt som ville satsa på ein type kunst- og kulturjournalistikk eg meiner ikkje er særleg dekkja i media elles. Redaktørrolla var eit ansvar eg ville prøva meg på ved sidan av å vera frilansar, fordi eg hadde ambisjonar for meg sjølv. Eg kan jo ikkje klaga på løna i dag, for den sa eg ja til, men det var jo på premissen om at me skulle diskutera løn seinare, og med inntrykket av at Choi delte ut løn rettferdig.

Madsen Hestman seier ho var nøydd til å ta andre jobbar ved sidan av.

– Eg jobba ofte 200 prosent, og eg betalte med helsa mi. Ein treng jo ikkje vera psykolog for å skjønna at dårlege arbeidsvilkår og dobbelt arbeid gir stress og dårleg helse, som igjen fører til låg motivasjon og innsats, og at det igjen går utover kvaliteten på arbeidet, seier ho.

– Eg hadde uansett ikkje tenkt å ha den jobben så lenge det var ei så svimlande låg løn, og ikkje klarte å samstundes gjera dei jobbene eg fekk tilbod om av andre arbeidsgjevarar som frilansar. Det vart for mykje for meg.. Eg såg samstundes tidlege indikatorar som gav meg grunn til å tru at det var mykje pengar her, og at dei pengane vart brukt feil, gjennom snodige prioriteringar som gav litt flashback til Westerdals-saka.

– Pengane strakk ikkje til

Truls Berg-Hansen var marknadsansvarleg i Subjekt frå januar 2018 til oktober 2019.

– Eg slutta på grunn av eit ynskje om å gjera noko anna. Og mange av retningane som vart lagt medan eg var der, var eg ikkje samd i, seier han til Medier24.

– Kva tenkjer du om lønsnivået for dei tilsette i Subjekt?

– Ut frå normalsatsen var det ikkje høgt, men eg følte nettverksbygginga gav meg mykje utbyte. Det var det eg var der for, sjølv om pengane ikkje strakk til og eg måtte jobbe ved sidan av.

Han deler Madsen Hestman sin kritikk om at Subjekt ikkje betalte frilansarane sine.

– Dei fekk det etter kvart, men det tok litt for lang tid. Men om folk går med på det, så går dei med på det, seier han.

Madsen Hestman legg til:

– Journalistbransjen er knallhard og det å vera frilansar er i utgangspunktet ein sårbar situasjon, fordi ein alltid har lyst og er nøydd til vera på tilbodssida for å klatra. Det gir arbeidsgivar moglegheit til å utnytta at vikaren eller frilansaren vil gjera det dei kan for å levera ei god sak. Det er ingen unnskyldning å peika på at andre bedrifter gjer det same, det viser berre at det er eit stort problem.

Choi: – Eg jobbar 60 timar i veka

– Ida Madsen Hestman og Truls Berg-Hansen er kritiske til at Subjekt ikkje betalte frilansarane sine. Kvifor gjorde dei ikkje det?

«Det var helt andre tider. Vi hadde ikke råd den gangen. Som en start-up er det naturligvis vanskelig å konkurrere mot Schibsted i lønnsvilkår. I dag betaler vi likevel tre ganger så mye per artikkel som det jeg fikk i Dagbladet da jeg var spaltist der. En tid jeg for øvrig er veldig takknemlig for, fordi at de satset på nye skribenter», skriv Choi.

– Tek du sjølvkritikk på korleis du fordeler løna i Subjekt?

«Nei, men jeg skulle helt klart ønske at alle fikk bedre betalt. Jeg jobber 60-timersuker for å bedre disse forholdene. Det tror jeg den øvrige redaksjonen ser. Først må jeg naturligvis redde skuta, og jeg tror virkelig ikke at Subjekt kunne blitt gjort på noen annen måte innenfor lovverket og strenge presseetiske retningslinjer. Det krever et høyere budsjett, og vi gir virkelig alt for å få det til», skriv Choi.

«Å tjene penger på å dekke det smale kunst- og kulturfeltet kritisk er ekstremt komplisert, nesten umulig, tuftet på risiko, engasjement og skaperglede. Jeg er enormt takknemlig for innsatsen Subjekt-redaksjonen legger i prosjektet, og honorerer så godt som mulig. Subjekt er ikke født ut av et mediekonsern som en nysatsing, men er en uavhengig start-up fra scratch. Vi må tjene penger før vi kan utbetale noe, og oppjusterer derfor løpende», legg han til.

Ifølgje Choi tek han ut betydeleg mindre i løn i 2020.

«Men som tidligere år ser den oppførte lønnen min dessuten høy ut av at reelle firmautgifter føres på meg som privatperson, ettersom ikke alle bilag kommer med i regnskapet i en særdeles hektisk hverdag som ambisiøs redaktør med mye ansvar i en liten bedrift med stort nedslagsfelt», skriv mediegründeren.

Han held fram:

«At jeg mister noen kvitteringer er synd, fordi vi ender opp med å betale like mye overskytende i skatt som det vi får fra Kulturrådet, men likevel det rimeligste alternativet for selskapet når vi opererer i et fritt og raskt marked.»