Vil gi presse­etikk til folket med pod­kasten «Tut & Medie­kjør»

Laurdag gjekk første episode av meta-podkasten «Tut & Mediekjør» med Christian Marstrander, Eva Sannum og Svein Tore Bergestuen på lufta.

Kvar laurdag framover skal dei setja søkjelyset på etikken og historia bak nyheitene.

– Me har lyst til å laga den for at folk skal forstå litt korleis journalistar jobbar. Me skal fortelja kva det er som ligg bak ei nyheit, og prøva å tetta gapet mellom redaksjonane og lesaren, seier Christian Marstrander, som er med i podkasten og driv produksjonsselskapet Lyder produksjon.

– Kva eg les er ein ting, men kva er baktanken og ideen i redaksjonen? Kva journalistiske vurderingar blir gjort? I dei vurderingane ligg det presseetikk, handverk, og ofte anten vanvitig hardt, eller dårleg, arbeid. Dette er å visa fram både at det vert jobba utruleg bra i norsk presse og kor ting kunne blitt gjort betre.

– Dette skal vera ein podkast for dei som les nyheitene, slik at dei får eit større innblikk i redaksjonelle vurderingar, legg han til.

Han har tidlegare arbeidd i NRK Radio.

Overraska over PFU

Sannum har bakgrunn frå reklamebransjen, og sat 14 år i Pressens Faglige Utvalg fram til 2018. Ho var også medlem av Presseforbundet sitt Kildeutvalg som leverte ein rapport som granska media sin omgang med kjelder i fjor.

– Folk eg møter, som ikkje kjenner mediebransjen, lurer ofte på kva som skjer bak kulissane. Eg merkar det er stor interesse for kva diskusjonar som føregår i PFU og når eg forklarar presseetikk på ein måte som folk forstår det, utan at det blir for bransjeteknisk.

Sjølv fekk ho ein lærdom då ho byrja i PFU.

– Eg vart litt overraska over kor djupe diskusjonar dei har om det som er publisert. Eg vart meir og meir positivt overraska etter kvart som åra gjekk. Det er litt av bakgrunnen for at dette no er blitt ein del av mitt interessefelt, seier ho.

Sannum opplevde sjølv flaumlysa på kroppen då ho var saman med kronprins Felipe av Spania i fleire år fram til slutten av 2001. Det var også bakgrunnen til at ho vart henta inn som ålmenta sin representant i PFU.

– Då eg sjølv var ein del i media opplevde eg meg som eit slags objekt for deira dekning, men visste lite sjølv om presseetikk, kva eg kunne forventa og kva rettar eg hadde. Etter eg byrja i PFU tenkte eg litt «tenk om eg hadde visst dette tidlegare», seier ho.

– Her rotar de forferdeleg

Svein Tore Bergestuen har bakgrunn som journalist, redaktør og programleiar, og seinare som forfattar og kommunikasjonsrådgjevar.

På spørsmål om kva Bergestuen sjølv har lærd om journalistikken sidan han byta side, peiker han spesielt på korleis ein gjer premissen klar i intervjusituasjonar.

– Det handlar om den delen som ikkje er intervjuet eller spørsmåla, men kontaktetableringa. Der er det mange saker, inkludert Bar Vulkan-saka, kor det har gått feil.

– Som journalist frå til dømes Medier24 ringer du og seier du lurer på noko. Men er det du då spør om eit spørsmål? Er det byrjinga av intervjuet? Her rotar de forferdeleg. Det gjer at du hamnar i PFU, drit på draget, bryt presseetikken, og at kjelder og vanlege folk blir usikre.

Han meiner det er langt frå nok å ringa og presentera seg som journalist, og at ein ikkje har noko å tapa på å gjera premissane klare, sei kva du jobbar med, kva du lurer på, og be om eit intervju før du går over på spørsmåla.

I neste episode, som kjem laurdag, skal det handla om habilitet. Sjølv har også Bergestuen eit par ekstra hattar å veksla mellom som rådgjevar både for TV 2- og NHST-leiinga.

– I podkasten kjem eg ikkje til å gå inn i diskusjonane dersom TV 2 er hovudsak. Det er mest ryddig, sjølv om eg ikkje er rådgjevar for redaksjonen, seier han.