I eitt døgn nekta sjuke­huset å gi media oppdatert helse­tilstand etter bergens­brannen: – Uforståeleg

Tidleg laurdag morgon måtte fire personar hentast ut frå bustad og få livreddande hjelp etter ein dramatisk brann i Bergen. Det vart meldt like før klokka 7.

Men når TV 2 skal på lufta med 21-nyheitene, 14 timar seinare, er det ingen oppdatert helserapport frå Helse Vest å oppdriva.

– Det er mykje spekulasjonar, rykte og informasjon i sosiale medium og i nabolaget og rundt skulemiljøet – både når det gjeld tilstand og talet på daude, seier nyheitsredaktør Karianne Solbrække i TV 2 til Medier24.

Statusrapport eitt døgn etter

Ikkje før søndag ettermiddag kom meldinga om at ei ni år gamal jente omkom etter brannen i Ytrebygda.

– Lenge før det meldinga kom hadde menneske i omgangskretsen kontakta oss og gitt oss informasjon om status – som sjukehuset og politiet ikkje kunne stadfesta, seier Solbrække

Det var i fjor vår at Helse Vest avvikla praksisen med offentleggjering av pasienttilstand ved ulukker. Det skjedde til massiv motstand frå både redaktørane i vest og generalsekretær Arne Jensen i Norsk Redaktørforening.

Kjapt etter måtte Helse Vest stå skulerett for Vestafjelske redaktørforeining under redaktørane sitt årsmøte. Helseføretaket sto på sitt, og var ikkje å bevega.

Finnes det et annet navn for kommunikasjonsavdeling som @haukeland_no kunne brukt? For kommunikasjon driver de jo ikke. Umulig å få vite tilstanden til de skadde etter en av de alvorligste brannene i Bergen på mange år.

— @TV2Sturla (@TV2Sturla) January 4, 2020

– Har klart det i tiår etter tiår

Det har gjort det langt vanskelegare å rapportera om ulukker, meiner nyheitsredaktør Jan Stian Vold i Bergens Tidende.

– Informasjonsflyten frå Helse Bergen var fråverande det første døgn. Det er leit at dei ikkje vil bidra til at pressa får gjort jobben sin i ei så alvorleg sak, seier han til Medier24.

– Det bur mange folk i byen, og det er eit ekstremt stort informasjonsbehov. Kommunen opprettar krisestab, Kripos vert kopla på, men det går over eit døgn før dei informerer om helsetilstand, seier han.

Helse Vest forklarte det i fjor med teieplikt og behov for å vareta pasienten sitt personvern. Deira nye praksis vart kritisert av Norsk Journalistlag-advokat Ina Lindahl Nyrud, som i eit debattinnlegg på Medier24 skreiv at personvernet må balanserast mot ytrings- og informasjonsfridomen. Jusprofessor Hans Fredrik Marthinussen ved Universitetet i Bergen, derimot, applauderte vedtaket til Helse Vest.

– Dette har Haukeland klart på ein god måte i tiår etter tiår, utan at det har gått på kostnad av teieplikta, seier Vold til Medier24.

– Berre mediefolk som ikkje vil forstå dette

Kommunikasjonsdirektør Erik Vigander ved Haukeland universitetssjukehus forsvarar praksisen til Helse Vest. Han meiner helgas handtering er i tråd med føretaket sin praksis.

– Alle pasientar har rett til vern mot spreiing av opplysningar om personlege, helsemessige, forhold. Ein må ha respekt for at dette er ein familie i djup krise, seier Vigander.

– Det er summen av all informasjonen som ligg på nettet og i sosiale medium som bidreg til at me kan vera med på å bryta teieplikta, held han fram.

– Me opplever veldig stor støtte blant både pasientar, pårørande og befolkninga. Det er stort sett berre mediefolk som ikkje vil forstå dette. Me har sjølvsagt forståing for media si rolle, men å vareta teieplikta må gå framfor media sitt informasjonsbehov, legg han til.

Vigander seier at dei ikkje kan ta stilling til rykte og spekulasjonar som verserer i sosiale medium.

– Lukkar seg

Solbrække i TV 2 er oppteken av balansegangen mellom teieplikt og informasjonsbehov – kor skjønn ofte avgjer om ein bør gå ut med informasjon eller ei.

– Eg opplever at Haukeland sjukehus lukkar seg – utan å vurdera sakene som står i balansegangen mellom teieplikt og informasjonsfridomen, seier ho.

Det er ikkje Vigander samd i.

– Me såg at det var eit informasjonsbehov, og valde difor å spørja dei pårørande. Ein kan jo sjølv tenkja seg, når ein sit på eit sjukehus i djup sjokk, og personar s vever mellom liv og død. Er det dette spørsmålet du ynskjer å få? seier han.