Eirik og Marit er redaktør for fire Schibsted-aviser: – Får gjort mykje meir i lag enn kvar for oss

Det storma kraftig rundt dei tre Schibsted-avisene på Sørlandet, Lister, Lindesnes Avis og Søgne og Songdalen Budstikke (Budstikka), då det vart klart at konsernet ville gi avisene éin felles redaktør.

Sveinung Jensen, tidlegare redaktør i Lister, var den tydelegaste kritikaren og meinte at modellen kunne svekkje avisene sitt sjølvstende og eigenart.

Redaktør for Bygdanytt og Strilen, Eirik Langeland Fjeld, er ueinig i at modellen har slått uheldig ut for avisene i vest.

– Eg trur ikkje ei avis sin eigenart vert definert av redaktøren. Det er eit syn på redaktørrolla som eg ikkje kjenner meg igjen i. Det er heilt andre ting som definerer ei avis. Først og fremst er det journalistikken og sakene som står på trykk, seier han når Medier24 møter han og redaktørmakker Marit Kalgraf, som har ansvar for søsteravisene Vestnytt og Askøyværingen.

Det var i haust at Medier24 skreiv ei rekkje artiklar om endringane i dei tre lokalavisene i sør, som gjorde at redaktør for Lindesns Avis og Budstikka, Fridtjof Nygaard, vart fellesredaktør for alle avisene. Jensen, som var kritisk til modellen, gjekk på dagen Nygaard vart tilsett i jobben han sjølv søkte på – til trass for at han ved fleire høver har vore negativ til den nye modellen.

– Ikkje noko problem

Langeland Fjeld får støtte av Kalgraf:

– Det handlar ikkje om kor mange redaktørar du har, men kva haldning du har til jobben du skal gjere og i kva grad du er oppteken av eigenart og god lokaljournalistikk, seier Kalgraf.

Like i forkant av omstruktureringa i sør hadde dei fire Schibsted-avisene i vest, Askøyværingen, Strilen, Bygdanytt og Vestnytt, gått frå fire til to redaktørar. Langeland Fjeld og Kalgraf – som sidan 2015 var redaktør for høvesvis Bygdanytt og Vestnytt – fekk felles ansvar for dei fire avisene.

Det tykkjer dei fungerer godt.

– Det går veldig bra, seier Langeland Fjeld, medan Kalgraf følgjer opp:

– Det er avhengig av at me samarbeider godt, og det gjer me. Me testa det ut ei stund, og me kjente kvarandre frå dei tidlegare stillingane. Det har ikkje vore noko problem.

– For å utvikle innhaldet må me ha ein struktur der ein får gjort noko. Me får gjort mykje meir i lag enn kvar for oss, seier Kalgraf vidare.

Ferdig med kattevideoar og bikiniar

Fellesløysingar og samarbeid er nøkkelen for at modellen skal fungere, ifølgje dei to redaktørane. Vinteren 2017/2018 gjekk dei nemleg frå fire til to redaktørar, medan dei etablerte ein felles papirdesk som tidlegare Strilen-redaktør, Stig Erik Elliott, fekk ansvar for.

– Når me ser avisene samla får me ei heilt annan kraft til å satse på journalistikk. Det som er kjekt for oss, som redaktørar, er at det styret spør etter, og masar om, er journalistikk. Det er det dei er opptekne av. Det er det som er viktig, og no ser me òg at det gir pengar i kassa. Me sel på god journalistikk, seier Langeland Fjeld, og legg til:

– Det er noko som har skjedd i skiftet frå klikk-journalistikken til journalistikk som utløyser sal. Det har gått frå kattevideoar og bikini til kritisk journalistikk og gode feature-saker. Solid arbeid utløyser sal.

Det gjer Kalgraf glad.

– Det er langt meir motiverande for journalistar og redaktørar som er opptekne av journalistikk å sjå at det økonomiske målet er i tråd med det me driv med. Me får igjen for godt arbeid og å følgje samfunnsoppdraget. Før var det litt uggent. Å jage etter klikk … det er jo gøy, og veldig målbart – men ein fekk litt bismak av det, seier ho.

No skal dei fire avisene samarbeide med å etablere ein felles digitaldesk.

– To og to aviser (Bygdanytt/Strilen og Vestnytt/Askøyværingen) skal ha tre journalistar som skal jobbe utelukkande på ein digital desk. Det er nok mange lokalavisjournalistar som kjenner seg igjen i å stå i spriket mellom papirutgåvene og den digitale satsinga. Det gjer heile bransjen, men når me er fem personar er det vanskeleg å få det til å gå i hop og få til ei spesialisering, seier Langeland Fjeld.

– Å deske til fronten, vinkle, redigere bilete, følgje sak frå produksjon til distribusjon, og å følgje med på korleis sakene går, er eit eige fag, legg han til.

Kalgraf trur avisene vil nyte godt av ein digitaldesk som spesialiserer seg på nettopp det.

– Når du smør det tynt, utover 4-5 personar, er det avgrensa kor mykje spesialisering ein får. Desse tre personane skal gå i ein trevekers turnus, og no får me dekka heile døgeret, frå 07-21, med spesialisering. Dei som går inn i turnusen er nøydd til å lære seg geografien til dei avisene dei får ansvar for, seier ho.

– Redaktørar med for stor tru på seg sjølv

Medier24 har tidlegare skrive om dei fire Schibsted-avisene i Bergen som i 2016 måtte nedbemanne betydeleg. Òg i leiarsiktet har det blitt gjort store endringar. Før hadde dei fire avisene hadde kvar sin ansvarleg redaktør, marknadssjef og nyheitssjef, med felles dagleg leiar.

– Éin ting er å kutte kostnadar, men det har ikkje vore drivkrafta, seier Kalgraf.

Kalgraf og Langeland Fjeld er begge tydelege på at avisene er gjenstand for kontinuerlege endringar, og at det òg kan koma nye omstruktureringar i framtida.

– Det er ingen strukturar som er hogd i stein. Me har ikkje sett oss for dei neste ti åra. Me forsøker å vere dynamiske, og me ser endringane går raskare og raskare. Før snakka me om år, no snakkar me om halvår og kanskje til og med berre månadar. Då må me ha ein levande organisasjon, seier Langeland Fjeld.

Kalgraf legg til:

– Det er ikkje slik at dette er modellen over alle modellar. Det handlar om kva folk du har og kva kompetanse dei har. Når me krev at alle våre tilsette skal ver tilpassingsdyktige, må me vere villig til å endre organiseringa på toppleiarnivå, seier Kalgraf.

– Har det hatt baksider?

– Eg trur ikkje det. Nisjen i marknaden handlar om det lokale. Me er avhengig av å vere sterkt til stades i lokalmiljøa og ha kunnskap om det som skjer og ha journalistar som kjenner geografien, seier Langeland Fjeld.

– Eg trur ikkje redaksjonane har merka særleg skilnad. Me har gått frå ein styringsmodell til ein annan. Det viktigaste er at ein gjer jobben. Det er journalistikk me held på med, og det er den som er det viktige, seier Kalgraf.

Langeland Fjeld held fram med eit lite oppgjer med synet på redaktørrolla:

– I ein del samanhengar er det redaktørar som har litt vel stor tru på seg sjølv. Dette handlar ikkje om talet på redaktørar, og at det vert betre jo fleire «nessekongar» ein har. Det handlar om journalistikken. Det er kanskje noko som heng igjen frå gamle dagar at redaktøren skal vere ei lokal profil.

Positiv tillitsvald

Klubbleiar for dei fire avisene, Ronny Bertelsen, er samd med redaktørane om at avisene ikkje er svekkja etter omlegginga.

– Det fungerer bra. Eg kan ikkje peike på nokre negative konsekvensar so langt. Redaktøren er no meir ein administrator, medan den tidlegare redaktøren var ein som leste korrektur og brekka sider, seier han.

Bertelsen byrja i Bygdanytt då han gjekk på vidaregåande skule på 1980-talet, og fekk eit eittårsvikariat i 1987. I 1995 kom han tilbake til avisa, og der har han vore sidan.

– Fryktar du negative konsekvensar på sikt?

– Ein kan sjølvsagt ha ei frykt, men eg held meg til fakta. Og fakta er at Bygdanytt har haldt på sin eigenart. Me har eit konsern som kan kome med styringssignal om korleis me skal ha det, og det kan gå utover eigenarten til lokalavisene. Men akkurat no styrer me oss sjølv. Det har vist seg at me har treft veldig godt, fordi me sel godt me abonnement. Me har ein skikkeleg god vekst, seier Bertelsen.

– Kan samarbeida meir med BT

Det er drygt to år sidan Schibsted kjøpte åtte lokalaviser som tidlegare var eigd av Schibsted-avisene Bergens Tidende og Fædrelandsvennen. Avisene i vest er nøgd med å vere ein del av eit stort konsern med både teknologi og økonomiske musklar.

– Korleis er det å vere ein liten mygg i eit så stort konsern?

– Eg er representant for ein lykkeleg mygg. Eg ser berre fordeler ved å vere knyt til eit stort konsern. Det gir oss musklar me elles berre kunne ha drøymt om både teknologisk og økonomisk, seier Langeland Fjeld.

Dei avisene får naturlegvis tilgang til alle Schibsted sine eigenutvikla digitale verktøy, som både VG og Aftenposten nyttar.

– Kan ikkje dette bli litt «too much» for så små aviser?

– Ein del av programma er nok ikkje laga for oss, men det fungerer. Det er frigjerande å jobba med innhald og ikkje heile tida leite etter all slags verktøy for alt moglege ting, seier Kalgraf.

Då dei var eigd av Bergens Tidende samarbeidde avisene ved at dei fire lokalavisene fekk nokre av sakene sine på BT sin front. Den ordninga vart avvikla for ei tid tilbake.

– Er synergiane med BT heilt borte?

– Der har me litt å gå på. Eg ser ikkje vekk frå at me kunne ha samarbeida litt meir med dei, seier Kalgraf.