Generalsekretær Elin Floberghagen i Norsk Presseforbund og it-ekspert Torgeir Waterhouse i rådgjevingsselskapet Otte.Ole Alexander Saue og Ole Gunnar Onsøien
Ekspert er «rysta» over NRK: – Overraska over at det skjer i eit mediehus
Fleire er sterkt kritiske til at NRK lét it-sikkerheitsmedarbeidarar lesa utgåande e-postar frå journalistar i mediehuset.
Onsdag kunne Medier24 fortelja at to it-sikkerheitsmedarbeidarar i NRK har kunne lesa utgåande e-postar av NRK-journalistar mellom november 2019 og februar 2020.
– Skapar fleire problem
NRK har seinare fjerna filteret og teknologidirektør Heidrun Reisæter i NRK beklaga overfor alle tilsette i ei intern melding. Tillitsvald Rolf Johansen i NRKJ kallar det ei skandale og alvorleg brot på kjeldevernet.
– Eg må seia at eg vart overraska over at det kunne skje i ei så stor mediebedrift som NRK. Eg er glad dei tek det så alvorleg, og har skjønt at dette ikkje var lurt, seier generalsekretær Elin Floberghagen i Norsk Presseforbund til Medier24.
– Dette skapar problem på fleire område. Det viktigaste er at folk har tillit til at dei kan kommunisera med journalistane i NRK og at det ikkje vert sett av uvedkommande, seier ho vidare.
Slamfilteret vart oppretta for å trygga NRK si it-sikkerheit skanna alle e-postar sendt til ein mottakar utan NRK-adresse, og ved hjelp av maskinlæring skulle filteret varsla sikkerheitsavdelinga «om alvorlege hendingar», slik at dei kunne ta ein manuell gjennomgang.
– Utruleg dårleg
It-ekspert og parner i Otte Torgeir Waterhouse er også svært kritisk til løysinga NRK valde.
– I tillegg til kjeldevernet er det ei rekkje andre problemstillingar som reiser seg. Det er ein utruleg dårleg måte å løysa det på av NRK, og det er spesielt overraskande at eit mediehus som NRK gjer det, seier han.
Han meiner at problemet også utfordrar personvernet til den enkelte medarbeidar.
– Det vil alltid vera system som gjer at nokon – til dømes administratorar – kan lesa andre sine mailar, jo mindre det er kryptert, men å leggja opp til ei ordning kor tilsette kan lesa andre sine mailar, som ein kontrollmekaniske, er uforståeleg at NRK gjer. Det er rystande, seier han.
Kringkastingssjef Thor Gjermund Eriksen sa til Medier24 onsdag at han sjølv tok affære då han høyrde om ordninga. Eriksen var i permisjon frå januar til mars i år.
– Slik skal me ikkje gjera det i NRK. Då eg høyrde om saka i byrjinga av april brukte eg veldig få sekund på å gjera meg opp ei meining om saka. Slik skal ikkje skje, seier Eriksen til Medier24.
– Ingenting er 100 prosent sikkert
Generalsekretær Arne Jensen i Norsk Redaktørforening er samd i Eriksen si vurdering.
– Dette er sjølvsagt heilt uakseptabelt, og bør ikkje skje, som kringkastingssjefen også har vore tydeleg på, seier Jensen.
– Dette er ei moglegheit til å minna om at alle slike system har veikskapar, og at e-post i seg sjølv er eit skummelt verktøy. Det er administratorar i alle system, så ingenting er 100 prosent sikkert. På same måte som at Smitteapp ikkje er den einaste utrygge appen, legg Jensen til.
Teknologidirektør Reisæter har også kalla filteret som ei feilvurdering.
«Spamfilteret var en feilvurdering. 3. mars ble denne funksjonen for alltid skrudd av. Vi tar dette svært alvorlig, og hendelsen vil få konsekvenser for hvordan vi jobber med slike spørsmål i fremtiden», skriv Reisæter i ein e-post til Medier24.