– Me merkar oss tilbakemeldingane og har lært noko av denne saka, seier kommunikasjonssjef Daniel Torkildsen Lea i Høgre til Medier24.
«Selvfølgelig skal det være lov å si julemat og juleball!» skreiv Høgre på si Facebook-side, og la ved eit skjermbilete av ein NRK-notis om at elevar ved Seljord ungdomsskule er beden om å ikkje bruka orda julemat og juleball, men å seia tradisjonsmat og skuleball. NRK siterer den mykje omtalte saka til Telemarksavisa (TA).
Nokre dagar i førevegen hadde barne- og familieminister Kjell Ingolf Ropstad delt den same notisen, og skrive «Dette blir for dumt. I Norge feirer vi jul. Enig?» Også Høgre sin kunnskaps- og integreringsminister Jan Tore Sanner kommenterte på Ropstad sin post: «Selvsagt snakker vi om jul og er stolte av våre tradisjoner.»
Saka har sett sinna i kok hos fleire. Så mykje sinne at rådmannen i Seljord søndag gjekk til NRK og sa at dei ikkje har lagt ned forbod mot ordet «jul», og at dei ikkje har nekta folk å bruka ordet «julemat». Han meiner fleire av detaljane i TA si sak ikkje stemmer, og at dei har vore upresise. Medier24 skreiv måndag at Telemarksavisa har endra tittelen og sletta sitt Facebook-innlegg.
Marginalt problem
Høgre har likevel ikkje planar om å sletta innlegget, men Torkildsen Lea seier det har kome interne reaksjonar på innlegget.
– Dette er ting som vert diskuterte blant våre medlemmer, så det er delte synspunkt om innlegget. Vårt utgangspunkt er at det skal begeistra og skapa engasjement. Mange i Høgre er samde i bodskapen, og nokre er ikkje, seier han til Medier24.
– Kva går kritikken på, konkret?
– At dette trass alt ikkje er Norges største samfunnsutfordring, og me ynskjer å løfta dei store utfordringane. Det er eit marginalt problem, sjølv om det har dukka opp på ulike skular frå tid til annan.
– Når me legg ut ein slik post er me tent ved å gi meir kontekst for kva Høgre meiner. Det er ikkje sikkert me ville lagt ut det same innlegget igjen i dag. Me traff ikkje planken her, legg han til.
Alt fire timar etter Høgre la ut posten kommenterte dei sjølv «Vi vil minne om Høyres retningslinjer for kommentarfelt», med lenkje til retningslinjene.
Medier24 har ikkje lukkast å nå Ropstad tysdag.
Piskar opp stemninga
Bergens Tidende-kommentator Jens Kihl og politisk redaktør Trine Eilertsen i Aftenposten er blant dei som er sterkt kritiske til Facebook-innlegga.
– Ved å gå inn her bidreg to regjeringsparti til å skjerpa ein konflikt som knapt er reell. Dei skapar inntrykk av at me er på veg inn i ein kulturkrig, medan desse sakene kan løysast fint lokalt, seier Eilertsen til Medier24.
Måndag kveld gjekk ho ut på Facebook og kritiserte Høgre sitt innlegg, med teksten: «Åtte timer senere ligger det altså fremdeles ute. Gudbedre, så pinlig. Er det ingen voksne på jobb i Høyre i dag?»
Ho utdjupar overfor Medier24:
– Det er pinleg at Høgre flyttar seg ut i dette landskapet for å markera seg politisk. Statsministeren sitt parti bør ha som minimumsstandard at det ikkje piskar opp stemninga på så spinkelt grunnlag, seier Eilertsen til Medier24.
– Hissar til kulturkrig
Kihl går hardt ut:
«No har dette skvipet vore ute i snart eit halv døgn. Det er framleis ikkje sletta og beklaga av @Hoyre. Men vel så alvorleg: eg har ikkje sett ei einaste tydeleg røyst i Høgre som har teke avstand frå dette. Høgre-folk er altfor reale for dette tullet. Kom igjen», skriv han på Twitter.
Kihl skreiv òg ein kommentar i BT, som har fått massiv respons, og delt av mellom andre kommunikasjonssjef Jarle Roheim Håkonsen i Arbeidarpartiet.
«Høyre og KrF er ikke til å kjenne igjen. Hisser til kulturkrig i en liten sak som viser seg å være av hensyn til elever fra Jehovas vitner. Djeezes», skriv Roheim Håkonsen.
– Dette var me meir vant til frå FrP, men no vert det eit mønster også frå Høgre, seier Roheim Håkonsen til Medier24.
Tek ikkje Ap-kritikken så tungt
Torkilsen Lea bryr seg ikkje nemneverdig om kritikken frå Roheim Håkonsen.
– Det opplever eg meir som eit partsinnlegg for å fremja eigne interesser, seier han.
Han forklarar Facebook-innlegget slik:
– Ordet lov må i denne samanheng forståast som «må vera greitt», men me burde nok ha vald eit meir presist ord. Ein lærar ved skulen har til TA sagt at dei bevisst har kalla det for tradisjonsmat og ikkje julemat for ikkje å støyta nokon. Det er utgangspunktet for innlegget. Me meiner at juletradisjonane skal markerast, seier Torkildsen Lea til Medier24, og legg til:
– Årleg oppstår det ein debatt på denne tida av året når nokon bevisst eller ubevisst forsøker å viska dei ut. På den andre sida ynskjer Høgre alltid å bidra til ein meir opplyst samfunnsdebatt. Me merkar oss tilbakemeldingane og har lært noko av denne saka.