Du har kanskje høyrd venstresida påpeika at Framstegspartiet (FrP) no brukar «innvandringskortet» i sluttspurten av kommunevalet for å sanke stemmer etter dårlege valmålingar?
Sidan 5. september, fire dagar før valdagen 9. september, har FrP sentralt pøst ut 62 ulike annonsar med teksten «Ja til streng og ansvarlig innvandringspolitikk. Enig?».
– Det visar oss at dei ikkje har stort anna å komma med. Dei har ingen truverdige løysingar for skule, eldreomsorg, klima eller kollektivtransport. Derfor endar dei opp med å reprodusera gammalt oppgulp frå tidlegare valkampar, seier varaordførar Kamzy Gunaratnam (Ap) i Oslo kommune til Medier24.
– Illustrerande
Dei siste tre vekene har Framstegspartiet kjøpt heile 524 Facebook-annonsar, retta mot ulike målgrupper. Heile 159 av desse har handla om streng innvandringspolitikk, viser ein gjennomgang Medier24 har gjort i Facebook sitt annonsebibliotek. Heile 30 prosent, nesten éin av tre, betalte Facebook-innlegg frå FrP handlar dermed om innvandring.
Berre sidan torsdag 5. september har partiet betalt for 219 annonsar. 62 av dei er om innvandring.
– Eg tenkjer at ein lokalvalkamp bør handla om barnehage, skule, miljø og eldreomsorg. Det burde handla om dei utfordringane norske kommunar står overfor. Då er det illustrerande korleis FrP heller vil prata om problemstillingar som berre eksisterer på deira eige partikontor, heller enn å prata om det som opptek folk flest.
Siste VG-måling viser at Miljøpartiet dei grøne og Sosialistisk Venstreparti er dobbelt så store som FrP.
– Bevisst strategi
Professor Jens Elmelund Kjeldsen ved Universitetet i Bergen meiner han ser ein bevisst strategi hos FrP for å få heimesitjarane til valurne.
– Reklame om innvandring appellerer til dei som i utgangspunktet er samd med Framstegspartiet, seier han til Medier24.
Elmelund Kjeldsen forskar på politisk retorikk og kommunikasjon. Han meiner innlegga ikkje er særleg eigna til å flytte veljarar frå andre parti.
– Facebook-annonsar er ganske korte, utan mykje informasjon, gjerne berre éi linje, og er dermed best eigna til å fenga dei som allereie stemmer på partiet. Det er ikkje godt eigna til å flytta folk frå andre parti. Det kan bidra til å få heimesitjarane opp frå sofaen, legg han til.
– Kva trur du er strategien bak?
– Eg veit naturlegvis ikkje kva som skjer i hovudet på FrP, Siv Jensen eller Sylvi Listhaug, men det er openbert at det kjem mange annonsar av ein spesiell karakter – og det er openbert ein bevisst strategi, seier Elmelund Kjeldsen.
– Heimesitjarar er opptekne av innvandring
Innvandringspolitisk talsperson i FrP, Jon Helgheim, er ikkje overraska over at éin tredel av FrP sine annonsar handlar om streng innvandringspolitikk.
– Me veit frå tidlegare valkampar at det er eit svært viktig tema for innbyggarane – heilt frå riksplan og ned til kvar enkelt vesle kommune, seier han til Medier24.
– Dersom tala du viser meg stemmer, tykkjer eg det er ei riktig og rimeleg fordeling, seier han vidare.
Han avviser kritikken frå Ap om at dei har eit feil fokus i valkampen.
– Dersom 70 prosent handlar om resten, har me ein overvekt av andre tema enn innvandring. Kamzy er av typen som meiner ein bør teia i hel alle problem med innvandring, seier han.
– Er dette eit grep for å få heimesitjarane til å stemme FrP?
– Eg vil håpe det. Eg veit at veldig mange heimesitjarar er veldig opptekne av innvandring.
I fleire annonsar tek FrP standpunkt i debatten om kjønnsdelt undervisning, med bilete frå klasserom og teksten «Gutter og jenter skal gå i samme klasse».
– Når vart dette eit tema i valkampen?
– Det har vore tema i fleire år. Spesielt i symjeundervisinga er det på grunn av muslimar sitt påtrykk og protestar blitt kjønnsdelt undervisning.
– Både kommentatorar og venstresida påpeiker at FrP sin innvandringsretorikk dei siste vekene er teikn på desperasjon og dårlege målingar. Er de blitt desperate?
– Det har kommentatorane alltid sagt. Det er reproduserte innlegg frå førre valkampar. Me er opne om at det er blant partiet sine aller viktigaste saker. Det skulle berre mangla at me snakkar mykje om det, seier han.
Ap med flest annonsar
Det er langt frå berre FrP som annonserer tungt på Facebook i valkampen. Også Høgre og Arbeidarpartiet har betalt for fleire hundre innlegg dei siste tre vekene.
Minst aktive har Raudt vore, etterfølgd av Senterpartiet.
Statistikken gjeld berre for hovudsidene til partia, og tel ikkje med lokalavdelingane eller enkeltpolitikarar sine annonsar.
Ei InFact-undersøking gjort på oppdrag for Medier24 viste at berre éin av ti stolar på politikarane sine kampanjar og løfter i sosiale medium.
– Ein skal hugsa på éin ting, og det er at ein i valkampsamanheng ofte ynskjer å mobilisera sine eigne veljarar, sa kampanjesjef Thoralf Granerød i Høgre til Medier24.